Çocuk Kardiyoloji Uzmanı
Trt Haber

02.03.2015 tarihinde TRT-HABER kanalında sık görülen kalp hastalıkları, belirtileri. Aileler hangi belirtileri özellikle dikkate almalı ve çocuklarını doktora götürmeli? Genetik faktörler ne oranda etkili? Halk arasında ‘üfürüm’ ve ‘kalpte delik’ olarak bilinen hastalıklar nedir? Anne karnında, yapılacak tetkiklerle, doğacak bebeğin kalp hastalıkları teşhis edilebiliyor mu? Bebek ve çocuklarımızı, kalp hastalıklarından nasıl koruyabiliriz? Prof.Dr. Tevfik KARAGÖZ bu soruları yanıtlıyor.

Sözlü Sunum Birincilik Ödülü
SÖZLÜ SUNUM BİRİNCİLİK ÖDÜLÜ

Türk Pediatrik Kardiyoloji ve Kalp Cerrahisi Derneği’nin 15-18 Nisan 2015, Pamukkale Denizli’de düzenlemiş olduğu 14. Ulusal Pediatrik Kardiyoloji ve Kalp Damar Cerrahi Kongresi’nde sözlü bildiri olarak sunulan “Çocuklarda AVNRT tedavisinde modifiye Cryoablasyon tekniğinin etkinliğinin ve rekürrens oranlarının RFA ile karşılaştırılması: prospektif randomize bir çalışma” başlıklı çalışma ile SÖZLÜ SUNUM BİRİNCİLİK ÖDÜLÜ.

Abbvie Bilim Birincilik Ödülü
ABBVİE BİLİM BİRİNCİLİK ÖDÜLÜ.

Türk Pediatrik Kardiyoloji ve Kalp Cerrahisi Derneği’nin 15-18 Nisan 2015, Pamukkale Denizli’de düzenlemiş olduğu 14. Ulusal Pediatrik Kardiyoloji ve Kalp Damar Cerrahi Kongresi’nde “Recent Period Ablation Experiences in Children with Dysrhythytmia” başlıklı çalışma ile ABBVİE BİLİM BİRİNCİLİK ÖDÜLÜ.

Çarpıntı halinde neler yapılmalıdır?

Çarpıntı şikayetlerine baş dönmesi, bulantı hissi, göz kararması gibi bulgular eşlik edebilir. Bu gibi durumlarda sakin olup, yere uzanmak semptomların azalmasına yardımcı olabilir. Olay anında nabız sayısının belirlenmesi tanıya yardımcı olabilir. Mümkünse en yakın sağlık kuruluşuna gidip EKG çekilmesi ve tansiyonun belirlenmesi ayırıcı tanı açısından önemlidir. SVT olduğu bilinen hastalarda çarpıntı halinde ıkınma, öğürme, öksürme, boyundaki atar damara tek taraflı masaj yapılması gibi manevralar çarpıntının durdurulmasına yardımcı olabilir. Eğer bu yöntemlerle durdurulamazsa hiç beklemeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir. Bayılmaya neden olan ritm problemleri ani ölümle sonuçlanabileceğinden hiç beklemeden ritm üzerinde uzmanlaşmış çocuk kardiyologlarına başvurmalıdırlar. Uykuda, yüzerken, ani/beklenmedik seslerle, egzersiz yaparken bayılma ritm problemlerine işaret edebilir.  Ailesinde 35 yaşından önce ani ölüm olan hastalarda ritm problem olma olasılığı yükselmektedir.

Ritm Problemleri

Yapısal kalp anomalilerinin yanında çocuklarda birçok ritim problemi de görülmektedir. Bunların bir kısmı ani ölüme neden olabilirken bazıları da daha çok çarpıntıya neden olur. Sadece çarpıntıya neden olanlar dahi belirlenip düzgün tedavi edilmemeleri halinde kalp yetmezliğine ve krize neden olarak ölümle sonuçlanabilir. Ritm problemlerinin bir kısmı aşikar olabileceği gibi bazıları da gizli olabilmektedir. Bunların tipinin belirlenebilmesi için olay anında kalp EKG’ si çekilmesi hayati önemlidir. Bunun mümkün olmadığı durumlarda HOLTER, OLAY KAYDEDİCİ, EGZERSİZ TESTİ, İLAÇLA PROVOKASYON TESTLERİ, ELEKTROFİZYOLOJİK ÇALIŞMA, CİLT ALTINA YERLEŞTİRİLEN OLAY KAYDEDİCİ gibi  yöntemler kullanılarak tanı konulabilmektedir. Tüm bunlara rağmen belirlenemeyen kalp ritm problemleri olabilmektedir. Bunların bir kısmının belirlenmesinde genetik testler kullanılabilmektedir. Ritm problemlerinin bazılarında hastaların hiç bir şikayetleri olmazken, bazıları ani başlayan ve sonlanan çarpıntı şikayetine neden olabilmektedir.

Kalp Hastalıklarının belirti ve bulguları

Kalp hastalıklı çocuklar çok değişik bulgularla gelebilirler. Bebekler hızlı nefes alıp verme, çabuk yorulma, emerken aşırı terleme, ani solukluk, huzursuzluk, karında şişlik bayılma, morarma, bütün vücutta şişlik gibi bulgularla gelebilir. Daha büyük çocuklar ise yine çabuk yorulma, eforla solunum sıkıntısı, göğüs ağrısı, çarpıntı, bayılma, morarma,göz kapaklarında, yüzde, karında ve ayaklarda şişlik gibi şikayetlerle gelebilirler. Bazen kalp hastalığına bağlı bayılmalar havale ve epilepsi ile karışabilir. Bazı kalp hastalıklarının ise ani ölümle sonuçlanabileceği akılda tutulmalıdır.

Doğuştan kalp hastalıkları nedenleri

Genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi ile ortaya çıkar. Annenin şeker hastalığı, fenilketonüri, ateşli hastalığı, epilepsi, obesite, gebelik sırasında rubella ve influenza gibi bazı hastalıklarının olması, annenin gebelik sırasında epilepsi ilaçları, ibufrofen, sulfosalazin, talidomid, trimetprin sulfonamide, vitamin A ve retinoid gibi ilaçları alması halinde doğuştan kalp hastalığı gelişme riski yükselmektedir. Annenin organik çözücülere maruz kalması da riski arttıran nedenlerdendir. Bebeğin kendisinde genetik bir anormallik/kromozomal anormallik olması halinde de bebekte doğuştan kalp hastalığı gelişme riski artar.

Çocuklarda Kalp Hastalıkları

Çocuklardaki kalp hastalıkları doğuştan olabileceği gibi, sonradan kazanılmış olabilir. Doğuştan olanların büyük kısmı anne karnındayken fetal ekokardiyografi yapılarak saptanabilir. Fetal ekokardiyografinin ideal zamanlaması hamileliğin 18-20. haftalardır. Fetal ekokardiyografi çocuk kardiyoloğu tarafından yapılmalıdır. Yaşamla bağdaşmayan kalp anomalilerinin saptanması halinde bu dönemlerde tıbbi sonlandırma şansı hakkında aile bilgilendirilmektedir. Anne karnındayken kalp anomalisi olup olmamasının belirlenmesi sayesinde doğum sonrasına hazırlıklı olunarak yenidoğan bebeğin hızla uygun tedavisinin planlanması sayesinde riskler minimuma indirilmektedir. Yaklaşık 1000 canlı doğumun 8-10’ unda kalp anomalisi görülmektedir. Ailede bir çocukta doğuştan kalp anomalisi olması halinde bir sonraki çocukta doğuştan kalp hastalığı gelişme şansı 10 kat  yükselmektedir.

Üfürüm

Masum üfürüm herhangi bir kardiyak anomali olmaksızın duyulurken, patolojik üfürümler ise delik, kapak ya da damarlardaki darlıklar nedeniyle oluşan hızlanmış kan akımının neden olduğu türbülans nedeniyle duyulur. Masum üfürümlerin izlemi gerekmez.